Wznoszenie każdej konstrukcji budowlanej rozpoczynamy od odpowiedniego przygotowania placu budowy, a kolejny krok to niemalże zawsze wykonanie wykopów. To wykopy tymczasowe lub stałe, o różnych gabarytach, w przeróżnych gruntach, wykonywane różnymi technikami – od użycia prostych narzędzi po wykopy potężnymi maszynami. Wykop koniecznie powinien być odpowiednio zabezpieczony i nie mówimy tu tylko barierkach, oznaczeniach. Jedną z metod zabezpieczenia wykopu – przede wszystkim przed obsuwaniem ścian – są ścianki szczelne, którym przyjrzymy się bliżej.
Dobór odpowiedniego zabezpieczenia wykopu
Zanim przejdziemy do samej kwestii zabezpieczenia wykopu ściankami szczelnymi, omówimy, jakie są podstawowe kryteria doboru zabezpieczeń. Kryteria to oczywiście przede wszystkim gabaryty wykopu oraz warunki gruntowe. Wykop stosunkowo szeroki, ale nie głęboki (np. pod ławy fundamentowe stosunkowo niskiego budynku), możemy zabezpieczyć przed zniszczeniem skarpowaniem pod kątem odpowiednim do wymiarów. Konkretne proporcje, bezpieczne nachylenie skarp wykopu wskazują nieco zawiłe przepisy i normy. Przykład: w tymczasowym wykopie szerokoprzestrzennym w gruncie niespoistym oraz spoistym w stanie plastycznym do głębokości 4,0 m bezpieczne pochylenie skarp to 1:1,5. Jak mówią nam przedstawiciele Przedsiębiorstwa Robót Inżynieryjnych „Żyrardów” z Warszawy, gabaryty i warunki gruntowe to jednak nie wszystko. Możemy się na przykład doszukać wskazań, że w pasie przylegającym do górnej krawędzi skarpy o szerokości równej trzykrotnej głębokości wykopu, powierzchnia terenu powinna mieć spadki umożliwiające łatwy odpływ wody opadowej od krawędzi wykopu. Często zdarza się, że nawet jeśli nie jest to niezbędne, zabezpieczenie wykopu ścianką szczelną to najlepsze rozwiązanie, bo jest po prostu pewne.
Konstrukcja ścianek szczelnych do zabezpieczania wykopów
Podstawowym materiałem do budowy ścianek szczelnych (zarówno tymczasowych, jak i stałych) są profile stalowe, przede wszystkim profile o przekroju w kształcie litery U lub Z. Ścianki szczelne wykonane ze stalowych elementów prefabrykowanych nazywamy często ściankami grodzicowymi, lub grodzicami. Stalowe profile wprowadza się do gruntu metodą bezwibracyjną lub są wprowadzane, wbijane za pomocą wibromłota. Wprowadzone w grunt profile stalowe grodzic są ze sobą łączone specjalnymi zamkami w górnej części. Na koniec wspomnijmy, że ścianki szczelne czasem buduje się również z elementów drewnianych, jednak nie jest to szczególnie wskazane. Jeśli z jakichś względów zależy nam na drewnianej obudowie wykopu, lepiej postawić na standardowe ścianki berlińskie.