Dlaczego widzimy kolory? Niewiele osób się nad tym zastanawia i na pewno nie można podać jednego, udowodnionego ponad wszystko powodu. Tym niemniej, nauka bardzo dobrze rozumie, jak widzimy kolory i dlaczego część jest dla nas widoczna, a części nie dostrzegamy. I nie jest to wcale tylko czysto naukowa debata, ponieważ każdy powinien przynajmniej powierzchownie rozumieć działanie kolorów na istotę ludzką. Wybieranie określonych kolorów, malowanie ścian na takie a nie inne barwy, będzie miało bowiem na nas całkiem realny wpływ podczas codziennego funkcjonowania we własnym domu. To nie są przesądy czy prywatne preferencje – jest to kwestia wyrytych głęboko w naszych umysłach mechanizmów ewolucyjnych.
Kod natury
Kolor to zjawisko subiektywne. Coś takiego jak paleta kolorów tak naprawdę nie istnieje. Podobnie jak chociażby zimno. Kolor jest reakcją układu nerwowego na zaobserwowanie przez oko światła o określonej częstotliwości. I jest to proces bardzo złożony, bo kiedy na przykład zobaczymy światło żółte i niebieskie razem, nie zobaczymy żadnego z tych kolorów – zobaczymy zieleń, kolor wynikowy. Wszystkie kolory da się tak naprawdę uzyskać z połączenia w różnych proporcjach pigmentów czerwonych, niebieskich i żółtych. Ba, po połączeniu wszystkich kolorów światła, uzyskujemy światło białe, pozornie bez żadnego koloru. Przyroda zaczęła wykorzystywać to zjawisko do identyfikacji określonych zjawisk i do wysyłania sygnałów, które odczytujemy nawet wtedy, jeśli pomalowanie czegoś na dany kolor miało czysto estetyczne motywy.
Spokój i pobudzenie
Jesteśmy przyzwyczajeni do tego, że kolory ścian w sypialni są stonowane, pastelowe i zazwyczaj chłodne. Z kolei w sklepach kolor ścian jest zwykle bardziej agresywny, soczysty, wyrazisty. W pokoju dziecka będziemy mieli kolor niebieski lub zielony, ewentualnie piaskowy lub szary. W miejscu pracy pojawi się pomarańcz lub czerwień. Nie jest to przypadkowe, ponieważ tak zwane kolory ziemi to kolory, które ewolucyjnie kojarzymy ze spokojem i bezpieczeństwem. Jeśli jednak coś jest czerwone lub żółte, najprawdopodobniej jest to niebezpieczne jak osa lub trujące jak muchomory. Taki kolor w naszym otoczeniu oznacza, że powinniśmy się skupić i uważać, bo nawet jeśli nic nas nie zje, to możemy sobie zrobić krzywdę.
Umiejętne sterowanie kolorami pozwoli nam na świadome budowanie przestrzeni w naszym otoczeniu i odpowiednio stymulowanie naszej aktywności lub wyciszanie jej i promowanie odpoczynku. Dlatego tak istotne jest właściwe dobieranie kolorów do poszczególnych pomieszczeń.